Tủ rack (hay còn gọi là tủ mạng, tủ server) là thành phần không thể thiếu trong hệ thống hạ tầng mạng, viễn thông, điện nhẹ… Vai trò chính của tủ là tổ chức, cố định, bảo vệ và hỗ trợ hoạt động hiệu quả cho các thiết bị như switch, router, server, patch panel, thiết bị điện…
Tuy nhiên, khi đứng trước hàng loạt mẫu mã và mức giá trên thị trường, không ít người dùng – đặc biệt là kỹ thuật viên mới vào nghề, bộ phận IT nội bộ hoặc đơn vị triển khai nhỏ lẻ – lại chọn tủ dựa vào tiêu chí “giá rẻ nhất”. Và đây chính là khởi đầu của nhiều vấn đề tiềm ẩn.
Lý do phổ biến: Tâm lý tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, cho rằng tủ chỉ là “khung kim loại đựng thiết bị”, miễn có là được.
Chất Liệu của tủ rack quá tệ
Hậu quả:
Vật liệu mỏng, dễ cong vênh khi lắp đặt hoặc vận chuyển.
Sơn tĩnh điện chất lượng kém khiến tủ nhanh gỉ sét, đặc biệt trong môi trường có độ ẩm cao.
Độ cứng thấp khiến tủ rung lắc khi thiết bị vận hành hoặc bị tác động bên ngoài.
Giải pháp: Ưu tiên tủ được làm từ thép dày ≥ 1.2mm, sơn tĩnh điện đạt tiêu chuẩn chống oxy hóa, có chứng nhận vật liệu rõ ràng. Một tủ tốt có thể sử dụng ổn định 5–10 năm, giảm rủi ro thay thế.
Thực trạng: Các tủ rack giá rẻ thường cắt giảm chi phí bằng cách làm vỏ tủ kín mít, không có cửa lưới, không có khe thoáng hoặc chỉ trang bị lỗ thông gió nhỏ.
Tủ rack thiếu thông gió và tản nhiệt
Tác động đến hệ thống:
Các thiết bị như server, switch, nguồn dự phòng… sinh nhiệt lớn.
Khi không có luồng khí đối lưu hoặc quạt tản nhiệt hỗ trợ, nhiệt độ trong tủ tăng cao, khiến thiết bị quá nhiệt, treo máy, giảm tuổi thọ.
Khuyến nghị:
Chọn tủ có cửa trước dạng lưới tổ ong, cửa sau có khe thoáng hoặc hỗ trợ gắn quạt tản nhiệt.
Với hệ thống hoạt động 24/7 hoặc có server, nên lắp tối thiểu 2–4 quạt gắn nóc tủ hoặc hông tủ để hỗ trợ làm mát chủ động.
3. Chọn sai kích thước và tủ thiếu khả năng tùy biến – mở rộng
Thực tế:
Khi chọn tủ rack giá rẻ, nhiều người chỉ nhìn vào kích thước tổng thể mà bỏ qua việc đánh giá sự tương thích kỹ thuật và khả năng linh hoạt trong tương lai. Điều này dẫn đến hai vấn đề phổ biến:
Chọn sai kích thước: Ví dụ, mua tủ 6U hoặc 10U trong khi thực tế cần gắn đến 10–15 thiết bị, hoặc mua tủ rack sâu 400mm trong khi server dài tới 600–800mm.
Tủ bị “đóng cứng”: Không thể điều chỉnh thanh rail, không hỗ trợ gắn thêm khay trượt, không thể tháo rời cánh cửa hay bổ sung thiết bị mở rộng.
Chọn sai kích thước tủ
Hệ quả:
Thiết bị không đủ chỗ để lắp đặt, phải chèn ép nhau gây khó khăn cho việc đi dây, dễ va chạm và sinh nhiệt cục bộ.
Không thể đóng cửa tủ do thiết bị bị thò ra ngoài.
Không có khả năng bố trí lại thiết bị khi cần nâng cấp hoặc thay đổi cấu trúc mạng.
Phải thay tủ mới gây lãng phí hoặc phải tháo bớt thiết bị, ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành hệ thống.
Lời khuyên:
Để tránh sai lầm này, bạn cần:
Xác định rõ nhu cầu hiện tại và trong 2–3 năm tới: bao gồm số lượng thiết bị, khối lượng cáp, khả năng mở rộng.
Chọn kích thước tủ phù hợp:
Văn phòng nhỏ: 10U–15U
Trung tâm mạng tầng: 20U–27U
Phòng server lớn: 32U–42U
Chiều sâu lý tưởng: từ 600mm đến 1000mm tùy theo chiều dài thiết bị
Cánh cửa tháo lắp được, cho phép đổi hướng mở từ trái sang phải và ngược lại
4. Bỏ qua yếu tố bảo mật vật lý
Thực trạng: Một số tủ rẻ tiền không có khóa cửa trước/sau, hoặc sử dụng khóa nhựa sơ sài dễ bị bẻ gãy.
Khả năng bảo mật vật lý của tủ rack kém
Rủi ro:
Bất kỳ ai cũng có thể mở tủ, rút dây mạng, tắt nguồn thiết bị, gây gián đoạn hệ thống.
Không thể kiểm soát truy cập vật lý tại văn phòng, trường học, bệnh viện, nơi công cộng.
Giải pháp: Nên chọn tủ có khóa chìa cho cửa trước – sau, nếu có thể hãy dùng tủ hỗ trợ khóa điện tử hoặc khóa từ cho phòng server.
5. Không kiểm tra tiêu chuẩn tủ (chuẩn EIA 19 inch)
Vấn đề xảy ra: Một số tủ giá rẻ sản xuất theo kích thước lệch chuẩn, dẫn đến không thể gắn thiết bị hoặc phải gắn lệch, bắt ốc chế, gây nguy hiểm.
Tại sao cần chuẩn EIA-310 19 inch?
Đa số thiết bị mạng (switch, router, firewall, UPS…) đều thiết kế để gắn vào tủ theo chuẩn này.
Khoảng cách giữa hai thanh rack (rail) phải chính xác để cố định thiết bị an toàn.
Cách kiểm tra: Yêu cầu nhà cung cấp cam kết tủ đạt chuẩn 19inch, có thể test bằng thiết bị mẫu hoặc bản vẽ kỹ thuật.
7. Mua hàng không rõ nguồn gốc – thiếu hỗ trợ kỹ thuật
Thói quen nguy hiểm: Mua tủ từ nơi không chuyên ngành (shop tổng hợp, sàn TMĐT không có kỹ thuật hỗ trợ).
Hàng không rõ nguồn gốc
Hệ lụy:
Không có người tư vấn kích thước phù hợp.
Không có bảo hành nếu tủ lỗi thiết kế.
Không có phụ kiện đi kèm hoặc không thể thay thế nếu hỏng.
Lựa chọn thông minh:
Mua từ các đơn vị chuyên cung cấp tủ rack và thiết bị mạng.
Có kỹ sư tư vấn trước – trong – sau khi lắp đặt.
Hỗ trợ bản vẽ thiết kế, bảo hành, đổi trả rõ ràng.
Kết luận
Việc chọn tủ rack giá rẻ hoàn toàn hợp lý nếu đi kèm với sự hiểu biết kỹ thuật và đánh giá tổng thể. Đừng để bài toán tiết kiệm chi phí ban đầu trở thành cái bẫy khiến bạn phải chi gấp đôi sau này để sửa lỗi, thay thế hoặc khắc phục sự cố hệ thống.
Hãy đầu tư một cách thông minh: Chọn tủ rack phù hợp, đúng chuẩn, có khả năng mở rộng và được hỗ trợ kỹ thuật đầy đủ. Đây là nền tảng để hệ thống mạng của bạn vận hành ổn định, chuyên nghiệp và an toàn lâu dài.